30 binden fazla enfekte, 3 bin ölü… Skandal olayın detayları ortaya çıktı
İngiltere'de 1970'li yıllar ile 1990'lı yıllar arasında yaşanan skandal olayın yankıları sürüyor. 30 bin kişinin enfekte olduğu ve 3 bin kişinin hayatını kaybettiği şoke eden olayla ilgili rapor da yayınlandı.
Kamu soruşturması NHS tarihindeki en kötü tedavi skandalını ortaya çıkarırken 2.527 sayfalık raporda, hükümet ve NHS suçlandı.
1970'li yıllar ile 1990'lı yılların başı arasında hastalara kontamine kan ve kan ürünleri verildi ve "faktör VIII" olarak tanımlanan kan ürünleri verilip kirli kana maruz bırakıldılar.
Kaza nedeniyle, ameliyat sırasında veya doğum sırasında kan nakline ihtiyaç duyan kişilere ve belirli kan bozuklukları olan hastalara ne yazık ki söz konusu kan verildiği için 3 bin kişi hayatını kaybetti ki bu sayı artmaya devam ederken, büyük bir kısmı da hepatit C (HCV), Creutzfeldt Jakob Hastalığı (vCJD) ve HIV gibi virüslerle enfekte olduktan sonra ömür boyu sağlık sorunlarıyla karşı karşıya kaldı.
Enfekte Kan Araştırması'na danışmanlık yapan istatistikçiler, kaç kişinin enfekte olduğuna dair bir dizi rakam ortaya çıkardı, ancak sonuçlar hakkında önemli belirsizliklerin olduğunu da vurguladılar.
Hazırlanan rapora göre;
- Birleşik Krallık'ta herhangi bir zamanda kan sorunu olan yaklaşık 4 bin ila 6 bin kişi vardı. Hemofili gibi sorunları olan yaklaşık 1.250 kişiye, enfekte kan ürünleri yoluyla HIV bulaştı. Ve en iyimser tahminlere göre bu, 380 çocuğu kapsadığı yönünde.
- Kaza sonrasında, ameliyat sırasında, doğum sırasında veya başka bir tıbbi prosedür sırasında kan nakli sonucu yaklaşık 80 ila 100 kişiye HIV bulaştı.
- Yaklaşık 26.800 kişiye kan nakli nedeniyle hepatit C bulaştı; ancak istatistikçiler bu sayının 21.300 ila 38.800 kişi arasında değişebileceğini söyledi. Bunların yaklaşık 22 bininin, nakilden sonra altı aydan fazla hayatta kaldıkları için kronik olarak enfekte olduğu kabul edildi.
- Kan nakli sonucu hepatit C'ye yakalanan kişilerin yüzde 64'ü kadındı.
- Beş kişiye Crutzfeldt-Jakob hastalığının varyantı enfekte oldu ve hepsi öldü.
Hazırlanan raporda daha çarpıcı olan bir diğer nokta da rakamlara dolaylı olarak enfekte olan kişiler (örneğin eşlerden birinin kaptığı HIV'in diğer eşe geçmesi gibi) dahil değil.
Ayrıca istatistikçiler, hepatit B virüsü enfeksiyonlarının sayısını makul doğrulukla tahmin etmenin mümkün olmadığını da belirtiyor. O zamandan beri enfeksiyonlar nedeniyle 3 bin kişinin öldüğü, diğerlerinin ise enfeksiyonun devam eden yan etkileriyle yaşadığı tahmin ediliyor.
ÖNLEMEK YERİNE ÖRTBAS ETMİŞLER
Tüm bu yaşananları skandal boyutuna ulaştıran ise rapora göre enfekte kan skandalının büyük ölçüde önlenebilecekken örtbas edilerek gerçeklerin gizlenmesi.
10 MİLYAR POUND'LUK TAZMİNAT PAKETİ
Bakanlar, yaşanan bu felaketten etkilenenlere yönelik tazminat paketi için yaklaşık 10 milyar pound ayırdı.
2 Temmuz 2018'de başlayan soruşturma, Birleşik Krallık'ta yürütülen en büyük kamu soruşturmasıydı. Soruşturmada, son altı yılda milyonlarca yazılı delil ve onlarca tanığın sözlü ifadesi incelendi. Tanıklar arasında enfekte olanlar, aileleri, eski sağlık sekreterleri ve sağlık çalışanları da yer alıyor.
2022 yılında, soruşturma başkanı Sir Brian Langstaff'ın tavsiyesi üzerine hükümet, kan alan kişilere veya ailelerine 100 bin pound tutarında geçici tazminat ödemeyi taahhüt etmişti.